نقش تکنولوژی در ساختار بانک کشاورزی
مقدمه
فنآوری
چه تاثیری بر ساختارهای سازمانی دارد؟ آیا مثبت است؟ منفی است؟ و یا هیچ تاثیری در
ساختار ها ندارد. در ادامه بتدا به مبانی نظری موضوع پرداخت می شود و سپس در بخش
دوم تاثیر فنآوری بر ساختار صداوسیما واکاوی خواهد شد.
تعریف
تکنولوژی از دیدگاه وودوارد :
تکنولوژی
به اطلاعات , تجهیزات , فنون و فرایند های لازم برای تبدیل نهاده ها به ستاده ها
اطلاق می شود
.
طبقه بندی
تکنولوژی از نظر وودوارد :
فنون عملیاتی
مورد استفاده در فعالیت جریان کار, یا مشخصه های اولیه مورد استفاده در جریان کار.
پیچیدگی مختلف
در سیستم عملی مورد استفاده در جریان کار.
میزان پیوستگی
یا پیوستگی در عملیات .
میزان خودکاری
در جریان کار
.
میزان وابستگی
متقابل در بین سیستم های کاری
پژوهش وودوارد :
نخستین بار
تحقیق درباره تکنولوژی به عنوان یکی از عوامل تعیین کننده ساختار سازمانی در اواسط
دهه 1960 بوسیله جان وودوارد صورت گرفت .
نتیجه گیری :
وودوارد از
پژوهش فوق دریافت که :
روابط مشخصی
بین تکنولوژی و ساختار این نوع شرکت ها وجود دارد.
اثربخشی
سازمان ها به تناسب صحیح تکنولوژی و ساختار سازمان ارتباط پیدا می کند.
وودوارد
دریافت که اعضا اداری شرکت ها همراه با تغییر در نوع تکنولوژی تغییر می یابند .
پیچیدگی سازمان وقتی افزایش یابد به موازات آن کارکنان ستاد پشتیبانی و اعضای
اداری آن نیز به تناسب افزایش می یابد و نتیجه گرفت که تکنولوژی برای هر شرکتی
اثربخش است اگر متناسب با ساختار شرکت باشد.
وی نوعی
ارتباط بین تکنولوژی ـ ساختار و اثربخشی را اثبات کرد.
تحقیقات وی خط
پایانی بود به نظریات کلاسیک ها که اصول سازمان و مدیریت را جهانشمول می دانستند.
تکنولوژی
مبتنی بر دانش:
یکی از انتقاداتی
که به وودوارد وارد است این است که اساس تحقیق او درباره تکنولوژی تولید است در
حالی که کمتر از نیمی از سازمان ها تولیدی هستند لذا باید تعریفی از تکنولوژی بعمل
آید که برای تمامی سازمان ها بکار رود «چارلز
پرو»
راهکاری در
این زمینه پیشنهاد کرده است .
دو بعد اساسی
تکنولوژی مبتنی بر دانش :
الف ) تغییر
پذیری وظیفه: تعداد استثنائاتی که فرد در
کارش با آن مواجه است مورد توجه قرار می دهد . مثلاً شغلی بسیار تکراری و روزمره
باشد استثنائات کمتری دارد . مثل افرادی که فعالیت خط تولید را انجام می دهند در
مقابل اگر شغلی تنوع کاری زیاد داشته باشد , استثنائات بیشتری هم دارد . مثل پست
های مدیریتی سطح بالا و مشاغل مشاوره ای
ب) تحلیل
پذیری مسئله
: نوع
رویه های جستجو برای یافتن روشهای موفق به منظور پاسخ های مناسب به استثنائات را
ارزیابی می کند این رویه جستجو بطور واضح و روشن ـ تشریح شده باشند یک شخص برای
یافتن راه حل یا از تجربیات قبلی و یا قضاوت و تعقل منطقی و تحلیلی خود را مورد
استفاده قرار دهد
تکنولوژی
چهارگانه ای که پرو طراحی کرد (طبقه بندی تکنولوژی از دیدگاه پرو) :
1ـ تکنولوژی
های تکرار
استثنائات کمی
داشتند و تجزیه و تحلیل مسائل در آن بسادگی امکان پذیر است فرایندهای تولید انبوه
مورد استفاده در ساخت فولاد ـ اتومبیل و با پالایش نفت و شغل تحویلدار بانک مثال
دیگری از این نوع تکنولوژی است .
2ـ تکنولوژی مهندسی
از استثنائات
متعددی برخوردار است ولی می توانند بشکل عقلایی و اصولی و نظامند بکار گرفته شوند
فعالیتهای حسابداران مالیاتی و ساخت واحدهای اداری از جمله این تکنولوژی محسوب می
شوند
.
3ـ تکنولوژی های هنری و
صنعتگرانه
با مسائل
نسبتاً مشکل مواجه بوده ولی از مجموعه محدودی استثنائات برخوردار است . مشاغلی
مانند کفاشی ـ تعمیرکاری ـ هنرپیشگی
4ـ تکنولوژی غیرتکراری
با استثنائات
متعددی مواجه است و تجزیه و تحلیل مسئله نیز مشکل است مثل برنامه ریزی استراتژیک و
فعالیتهای تحقیقاتی
وضعیت
تکنولوژی با سه رکن، پیچیدگی، رسمیت و تمرکز
الف- تکنولوژی
و پیچیدگی
با افزایش
تکنولوژی تکراری پیچیدگی کاهش می یابد تکنولوژی تکراری پیچیدگی کمتری دارد افراد
کمتری مورد نیاز است و به آموزش کمی نیازمند است .
اگر تکنولوژی
غیرتکراری باشد پیچیدگی سطح بالایی را سبب می شود . با پیچیده ترشدن کار حیطه
کنترل محدود شده و تفکیک عمودی افزایش می یابد . پاسخ به مسائل پیچیده مستلزم
استفاده از محققان بیشتر است و مدیران کنترل محدودتری نیاز دارند .
ب- تکنولوژی و
رسمیت
با افزایش
تکنولوژی یکنواخت (تکراری) رسمیت نیز افزایش می یابد و این دو رابطه مستقیم و مثبت
با هم دارند با پنج تحقیق عمده بر روی تکنولوژی, محققین دریافتند که بین تکنولوژی
تکراری و رسمیت ارتباطی وجود دارد. و این رابطه, رابطه معنادار و مثبت است.
زمانیکه اندازه کنترل می شد این رابطه از میان می رفت تکنولوژی های تکراری مدیریت
را در اجرای قوانین و مقررات یاری می داد زیرا اینکه چگونه شغلی باید انجام شود.
ج- تکنولوژی و
تمرکز
در تکنولوژی
های تکرار (یکنواخت) با افزایش تکنولوژی تکرار تمرکز نیز افزایش می یابد, تکنولوژی
تکرار به ساختار متمرکز, نیاز دارد در حالیکه تکنولوژی غیرمتمرکز به دانش متخصصان
متکی است و تفویض اختیار در تصمیم گیریها نیز صورت می گیرد. تکنولوژی و تمرکز
بوسیله میزان رسمیت تعدیل می گردند قوانین رسمی و تصمیم گیری متمرکز هر دو
مکانیزمهای کنترل هستند که مدیر می تواند جایگزین کند.
نتیجه:
کارها و فعالیت های بانک تکراری می باشد و همچنین یک نوع فناوری واسطه ای را بکار می برد.
با توجه به ساختار بانک کشاورزی (پیچیدگی کم، رسمیت زیاد، تمرکز) بر این اساس در نظریه وودوارد در قسمت تولید انبوه ، در نظریه پرو در قسمت فناوری تکراری و در نظریه تامسون در قسمت فناوری واسطه ای قرار دارد.
